Međunarodni dan žena ili kolokvijalno Osmi mart, dan je posvećen
ženama i slavi se svake godine 8. marta. Ovaj dan je nastao kao dan borbe za ekonomsku,
političku i socijalnu ravnopravnost žena i muškaraca. Švajcarska je poslednja zemlja
u Evropi koja je uvela pravo glasa ženama, 1972. godine.
Mnoge žene, kao na primer sufražetkinje, zastupale su ideju većih
ženskih prava. Ipak, prvi nacionalni Dan žena obeležen je 28. februara 1909. u Sjedinjenim
Američkim Državama nakon deklaracije koju je izdala Socijalistička partija Amerike.
Avgusta iste godine organizovana je Međunarodna konferencija žena socijalističke
Druge internacionale. Inspirisana američkim delanjem povodom ovog pitanja, Nemica
Luiz Cic predložila organizovanje Međunarodnog dana žene.
Kako ona nije bila u stanju da svoje ideje sprovede u delo, inicijativu
za taj praznik preuzela je nemačka feministkinja i komunistkinja Klara Cetkin
(1857-1933). Cetkinova se borila za prava žena od 1889, a predlog je javno iznela
tog avgusta u narodnoj kući, danas poznatoj kao Ungdomshuset. Prvo obeležavanje
dana bilo je 18. marta 1911. u Austriji, Nemačkoj, Švajcarskoj i Danskoj, dok su
ga obeležile mnoge demonstracije uz feministkinje širom Evrope. Ovaj praznik je
prihvaćen u svim socijalističkim zemljama nakon što je Aleksandra Kolontaj ubedila
Lenjina da ovaj praznik prihvati kao državni. Tu praksu je preuzela i posleratna
SSSR i njene saveznice (uključujući i SFRJ).
Kao međunarodni dan žena, osmi mart (po prvi put tačno određeni
datum), prihvaćen je 1917. godine. Ujedinjene nacije su od 1975. godine, koju su
proglasile za Međunarodnu godinu žena i službeno počele obeležavati Međunarodni
dan žena. U međuvremenu su uvedene institucije kao što su trudničko bolovanje, ograničenje
rada žena u trećoj (noćnoj) smeni, ista plata za isti rad, pravo glasa i mnoge druge.
Obično se proslavlja darivanjem žena cvećem.
No comments:
Post a Comment